sPlan 8.0 - komponenty typu Rodzic-Potomek

Szczegóły

Odsłony: 42933

Silną stroną edytora schematów sPlan 8.0 jest elastyczna i intuicyjna "polityka" w zakresie operowania bibliotekami symboli elementów elektronicznych, czyli komponentów.

IMO ważną jego właściwością jest to, że elementem bibliotek symboli mogą być nie tylko układy proste (1 struktura = 1 symbol), ale również elementy (symbole) "strukturalne" typu Rodzic-Potomek.

Możliwość ta istniała już we wcześniejszych wersjach programu. Jednak w domyślnych bibliotekach sPlan-u nie znajdziemy zbyt wielu praktycznych przykładów.

Dobrym wyjściem jest stworzyć własne symbole. "Szyte na miarę". ;) Korzystając z przygotowanych komponentów prostych, zawartych w istniejących bibliotekach.

Spróbowałem. Oprócz funkcji poznawczej okazało się, że wbrew obawom nie jest to trudne. I nie zabiera zbyt wiele czasu.

Wprowadzenie

Układy scalone (struktury) zawierają wewnątrz kilka(naście) funkcjonalnych modułów. Każdy z nich ma swoje np. wejście, wyjście, wyprowadzenia sterujące, itd. Tym co je wiąże (oprócz fizycznej obudowy) najczęściej jest… wspólne zasilanie.

W klasycznym symbolu elementu bibliotecznego zawiera się (w graficznym prezentacji) wszystkie jego składniki wraz z wyprowadzeniami i zasilaniem. Topologia wyprowadzeń symbolu jest stała. Niektórzy określają taką strukturę mianem „płaskiej”.

Okazuje się, że rysowanie schematu w oparciu o takie symbole nie jest proste. Wygląd schematu (sieć połączeń) bywa „zagmatwany”, mało czytelny. By utworzyć inny ich układ – bardziej przejrzysty czy korzystniejszy dla tworzonego projektu - musimy (w przypadku symboli "płaskich") po prostu stworzyć nowy symbol.

Co jednak jeśli chcemy zaprojektować kilka kart (schematu), gdzie każda z nich zawiera moduły funkcjonalne zbudowane w oparciu o różne struktury? Nie musimy zaczynać od zera! SKorzystajmy z istniejących symboli.

Dawniej poszczególne moduły (bloki) urządzenia rozgraniczano poprzez rysowanie na schemacie umownych granic pomiędzy nimi. Rolę granic dziś odgrywają wyodrębnione karty projektu. Okazuje się, że składniki używanych komponentów winny zapewniać większą swobodę w zakresie ich lokacji.

Edytory schematów, w tym sPlan 8.0 (dalej będę używał nazwy sPlan) dają możliwość sporządzenia odrębnej dokumentacji (karty) modułu czy bloku.

Składniki komponentów typu Rodzic-Potomek (ang.: Parent-Child) można lokować na więcej niż w jednej karcie, przemieszczać, kopiować, usuwać, itd.

Praktyka ta nie jest powszechnie stosowana (nie tylko) przez początkujących użytkowników sPlan 8.0. Trzeba pamiętać, by zachować: uwagę, rozsądek i… umiar! Obawa przed popełnieniem błędu stanowi dla wielu istotny hamulec. Ale tworzenie nowych komponentów nie powinno być jedynie "sztuką dla sztuki"

O czym mówimy? Dobrym przykładem komponentu (o złożonej strukturze) są np. układy TTL 7400 (4 bramki NAND) czy CD4066 (4 przełączniki analogowe). Można tu też wymienić przekaźniki: Rodzicem jest cewka sterująca, a zestaw styków to klasyczny Potomek.

Poszczególni Potomkowie różnią się: (czasami) funkcjami, numerem wyprowadzeń. Mogą realizować swoje funkcje niezależnie od pozostałych modułów zawartych w strukturze układu.

Dla prawidłowego funkcjonowania relacji Rodzic-Potomek komponentu w sPlan-ie muszą być przestrzegane następujące zasady:

• wszystkie składniki potomne (Potomek) muszą zostać przypisane wyłącznie do 1 Rodzica,
• choć Rodzic może zostać osadzony na dowolnej karcie projektu nie możemy (o ile nie jest to zamierzone) żadnego Potomka pozostawić w roli... sieroty. Bo nie tylko, że będzie mu "smutno" ;) to w wielu przypadkach układ nie będzie działał prawidłowo.

I tu trzeba podkreślić, że IMO sPlan nieźle wspiera użytkownika w przestrzeganiu tych zasad. Zwłaszcza w wersji 8.0

Co wcale nie oznacza, że zezwala na wyłączenie myślenia! :D

Dzięki "zaszytym" w sPlan funkcjonalnościom pewne dane dotyczące składników komponentów typu Rodzic-Potomek są automatycznie synchronizowane.

Ułatwia to panowanie nad "inwentarzem". I tak np. identyfikator Potomka może zawierać element identyfikujący Rodzica (zmienna: <PARENT_ID> - zmienne te zostaną omówione później).

Jeśli <PARENT_ID> ulegnie zmianie (np. w wyniku renumeracji elementów) identyfikator Potomka również automatycznie zostanie skorygowany (zsynchronizowany).

Jest to korzystne, gdyż swoboda w lokowaniu poszczególnych komponentów (Potomków) może powodować, że "na schemacie" nie „leżą” one obok siebie.

Należy jednak pamiętać, że np. usunięcie Rodzica spowoduje, że (przypisany do niego) komponent straci status Potomka. Jego identyfikator przyjmie widoczną na schemacie wartość np.  <PARENT_ID>- <CHILD_NO>. :/ 

Wspomniałem o tym, że w stosunku do poszczególnych elementów (składników) komponentu złożonego można stosować większość narzędzi edycyjnych jakimi dysponuje sPlan 8.0.

W "Oknie właściwości" (jeśli włączonona to prawa strona "Okna programu" sPlan) widzimy własności wyróżnionego elementu.

Można tam również znaleźć (formularz: "Rodzic-Potomek" > Status: Rodzic") informację: co do czego i gdzie jest przypisane?

Jeśli nie skorzystamy z pewnej drobnej, ale bardzo użytecznej funkcjonalności sPlan to trudno się połapać: do którego z komponentów odnoszą się prezentowane informacje.

Zwłaszcza jeśli składniki znajdą się na różnych kartach i (a gdy jest ich kilka) mogą być "wymieszane" (jak na obrazku z lewej).